Leren fietsen zonder zijwieltjes: hoe en wanneer?

Wanneer ga je ze leren fietsen zonder zijwieltjes? Een aantal maanden geleden vroeg mijn jongste dochter, Vivine van 3, wanneer ik haar zijwieltjes van haar fiets kon halen, want ze wilde leren fietsen zonder zijwieltjes. Nu hadden we dit bij onze oudste, Eline, pas met 5 jaar gedaan en fietste onze middelste, Fenne van 5, ook nog met zijwieltjes. Dus antwoordde ik dat de winter daar zich niet voor leende en dat we mogelijk in het voorjaar daar naar zouden kunnen kijken. Ik dacht, dat komt wel een keertje, maar dit onderwerp liet haar niet los. Want tijdens de controle op het consultatiebureau vroeg de arts of ze een loopfiets of een gewone fiets had. Ze antwoordde: ”die heb ik beide”. Toen kwam de volgende vraag; “Fiets je dan zonder of met zijwieltjes”. Ze gaf een diepe zucht en antwoordde; “MET, want ik mag niet zonder van mijn mama”. De arts ging toen maar niet door op het onderwerp en vroeg of ze vaak op haar loopfiets zat. Toen kon ze trots antwoordden: “Ja, heel vaak naast mama’s fiets als we de zussen van school gaan halen”. Met de loopfiets kan ze inderdaad erg goed overweg en gaat gewoon net zo hard als dat ik ga op mijn bakfiets.

Haar interesse om te leren fietsen zonder zijwieltjes wilde ik niet negeren. Op een mooie dag haal ik de zijwieltjes van haar fiets en stel het zadel zo in dat ze goed met beide voeten op de grond kan. Ze klimt op de fiets en ik houd haar in haar nek vast en zo lopen we een stukje, totdat ze zegt: “mama laat me nu maar los”. Ok, denk ik en ik laat haar los. En jawel hoor tot mijn grote verbazing fiets ze zo weg. Dit wat bij Eline toch aardig wat oefentijd heeft gekost, kost haar geen enkele moeite. Verbaasd en enorm trots fietsen we meteen de straat op en neer. Het wegfietsen en remmen moet ik haar nog even leren.

Zal dan de combinatie van het oefenen met loopfiets (balans) en een fiets met zijwieltjes (trappen en sturen) het recept zijn om zo weg te kunnen fietsen? Of is het de aard van Vivine, die eigenlijk vindt dat ze alles moet kunnen wat Eline van 8 kan. Ik duik het internet op om eens onderzoek te doen.

Met welke leeftijd leer je een kind fietsen zonder zijwieltjes?

Uit de verschillende artikelen die ik op internet kan vinden, begrijp ik dat de gemiddelde leeftijd waarop een kind zonder zijwieltjes kan fietsen rond de vijf is. Natuurlijk zijn daar uitzonderingen op en fietst de ene al met 3 en de andere pas met 7. De voornaamste reden om te gaan beginnen, is dat je kind het echt heel graag wil leren. Om het vervolgens te laten slagen speelt de grove motorisch ontwikkeling, het zelfvertrouwen en geduld vaak een rol. Een van de voornaamste redenen waardoor het tijd kost om te leren fietsen zonder zijwieltjes is angst. De angst om losgelaten te worden. Dus wakker die angst ook niet aan door te roepen: pas op, kijk uit.

Tips om zonder zijwieltjes te leren fietsen

• Kies voor een fiets waarbij je kind met beide voeten plat op de grond kan. Je kind kan bij het uit balans raken dan gelijk de voeten op de grond zetten zonder dat de kans van vallen bestaat. Dit geeft een stukje zekerheid. Daarnaast is dit is makkelijk bij het wegfietsen, maar zorgt ook bij het stoppen voor een veilige situatie.
• In verschillende artikelen lees ik dat je ook kan kiezen om eerst de zijwielen wat hoger te zetten, echter lijkt mij dit juist een schijnzekerheid te geven. Je kind denkt te kunnen vertrouwen op zijwielen, maar toch niet. Zo is Fenne met haar fiets gevallen, want ze dacht te kunnen leunen op haar zijwielen maar door het te ver overhellen viel ze juist om. Dus ik zou zeggen haal ze eraf en ga dan oefenen.
• Zijn de zijwielen er eenmaal af dan kun je het best naast je kind lopen en het vasthouden in de nek , aan de jas, via een sjaal om zijn/haar middel of schaf een speciaal vest met handvat of een stang voor aan de bagagedrager aan.
• Lijkt je kind het fietsen aardig onder controle te hebben laat hem/haar dan af en toe even los. Om het vertrouwen te geven dat het ook zo lukt.
• Kan je kind zonder vasthouden fietsen, leer dan goed hoe je met de fiets moet remmen. Remmen ze nog met de voeten dan stoppen ze niet snel genoeg. Vivine probeerde zo plotseling te stoppen voor een fietser van rechts, maar stond toen niet op tijd stil. Gelukkig lette de andere persoon op, maar..
• Leer ze vervolgens wegfietsen. Zelf vond ik het heel handig om ze continu hun voet op de hoogste trapper te laten zetten (dit varieert telkens van kant) en dan met de andere voet goed af laten te zetten.
• Lukt het wegfietsen, fietsen en remmen besteed dan aandacht aan de verkeersregels. Vaak oefen je op een rustig stuk, zodat dan de regels nog niet van belang zijn.
• En zorg dat je kind goed beschermd is als deze toch mocht vallen.

Tenslotte nog de gouden tip: Laat je kind al vanaf jongs af aan op een loopfiets rijden! Zo oefent hij/zij al goed met balans houden wat bij fietsen een van de belangrijkste aspecten is.

» Lees ook: het juiste formaat fiets kopen voor je kind

Waarom fietste Vivine zo weg?

De reden dat Vivine direct wegfietste op haar fiets zonder zijwielen werd bepaald door haar aard/karakter en door het oefenen op haar loopfiets. Ze had namelijk een enorme wil om te fietsen zonder zijwieltjes, ze kent eigenlijk weinig angst en kan door het veelvuldig oefenen op haar loopfiets zeer goed balans houden.

Overigens denk ik dat de wil het te kunnen wel heel belangrijk is, want gemotiveerd door Vivine wilde Fenne natuurlijk ook zonder zijwieltjes kunnen fietsen. Door het volgen van de tips (waarbij het laag zetten van het zadel een zeer belangrijke tip bleek te zijn om de angst voor het vallen te verkleinen) fietste zij ook snel zonder zijwieltjes.

Meer blogs van Shirley: