Je bent ook net je moeder!

Terwijl onze middelste en jongste trappelend in de auto zitten, neemt onze oudste al mokkend en mopperend plaats op de achterbank. Armen over elkaar en een donkere blik. Ze murmelt iets onverstaanbaars en haalt dan haar neus op. Wanneer ik haar jongere zusje, die naast haar zit,  vastklik in de autogordel en even oog in oog met onze oudste kom, lijkt het heel even alsof ik mezelf zie zitten.

Als ik iets later voorin de auto zit, vraag ik mijn oudste dochter of ze weet op wie ze lijkt. Ik heb haar nieuwsgierigheid gewekt, maar dit wil ze niet laten blijken. Ze kijkt omlaag en duwt er met moeite ‘’Nou?’’ uit. Breed glimlachend wijs ik naar mezelf. ‘’Ik kon vroeger ook zo chagrijnig op de achterbank van onze auto zitten’’, zeg ik. Ze vouwt haar armen nog dichter over elkaar en kijkt nu met haar donkere blik, verongelijkt naar buiten. ‘’Ik ben niet chagrijnig!’’ zou mijn reactie op haar leeftijd zijn geweest. Zij bleef wijselijk stil en dat deed ik ook maar. Ik liet haar maar even, want ik weet hoe chagrijnig je kunt worden als een ander jou vertelt dat je chagrijnig bent.

Mijn ouders vervloekten mijn buien

Ondertussen raak ik verzonken in gedachten, denkend aan vroeger en de vakanties naar Zuid-Frankrijk. Het waren altijd lange ritten met de auto. Daar werd ik nooit zo enthousiast van. Wel van de vakanties! Die zal ik me de rest van mijn leven blijven heugen. Memorabele tijden. Ze waren mijn chagrijnige buien zeker waard, die vallen in het niet bij al het leuks wat we deden. Al zullen mijn ouders daar anders over denken, want die vervloekten mijn buien met enige regelmaat. Gelukkig voor hen bestonden er toen heuse Walkmans. De iPads van nu. Al gaat die laatste nooit met mijn kinderen mee in de auto.

Het is een feest der herkenning

‘’Ja hoor, dat is er één van mij. Absoluut!’’ Bedenk ik me wanneer ik weer ontwaak uit mijn mijmeringen. Van de buitenkant precies haar papa, maar deze buien…ja, ik moet toch toegeven dat dat van mij komt. Hoewel dergelijke buien soms onuitstaanbaar zijn, kan ik er toch ook enorm van glunderen. Ze zijn namelijk echt een feest der herkenning! Enerzijds brengt het me terug naar mijn eigen jeugd en beleving van toen en anderzijds hoor ik ook regelmatig mijn eigen vader of moeder weerklinken door mijn stem. Mijn moeder leeft al een tijdje niet meer en zo voelt ze af en toe nog heel dichtbij.

Het is onuitstaanbaar dat je ouders je beter kennen dan jij zelf

Nu ik mezelf zo herken in mijn dochter, begrijp ik ook heel goed hoe dit voor mijn ouders geweest moest zijn. Ik verzucht nu ook dezelfde dingen als die zij destijds verzuchtten, om me daarna weer te beseffen dat die buien vaak niet eens zijn te wijten aan snobisme of verwend gedrag. Als ik naar mezelf kijk, dan had het vaak meer te maken met het tot stand komen van mijn eigen persoontje, waarin de plannen van mijn ouders weleens mijn eigen plannen doorkruisten. Laten we wel wezen, het is toch ook niet om uit te staan dat je ouders door een rijkere levenservaring bepaalde situaties gewoon beter in kunnen schatten dan jij? Het is gewoon rete irritant dat zij jou beter kennen dan jijzelf. Dat ga je pas jaaaaaren later waarderen. Maar nog niet als je bijna tien jaar bent. Dan wil je dat gewoon zelf ontdekken en duld je al die bemoeienissen niet.

Ik klink net als mijn moeder

Zo siste mijn moeder altijd; ‘’Heb je het wel geproefd?!’’ Als ik een beker drinken in één keer achterover sloeg of mijn bord avondeten binnen 30 seconden gade had geslagen. 3x raden wat ik mijn meiden altijd vraag wanneer dit bij hen het geval is? ‘’Hoi mam!’’ Denk ik dan altijd. Bij chagrijnige of onuitstaanbare buien, stak mijn moeder haar duim altijd op, boog deze op en neer en zei dan met een pruillip; ‘’Duimpje, duimpje?’’. Voor haar dé manier om toch een bescheiden lachje bij me te ontfutselen. Als die mondhoeken eenmaal omhoog gaan, hoe subtiel ook, dan is het hek van de dam. Zo werkt dat met het breken van het ijs. Hoe effectief ook, ik vond het vaak ook onuitstaanbaar, want het werd zo wel heel lastig om mijn act in stand te houden. Warempel heeft dit bij mijn meiden dezelfde uitwerking.

Moeders en hun gelijk

Niet bij mijn oudste nukkige dochter hoor. Die bleef boos op de achterbank. Althans, dat probeerde ze heel hard. Stiekem gingen die mondhoekjes echt wel iets omhoog. Ik liet het er maar bij, want ik weet hoe ergerlijk moeders en hun gelijk kunnen zijn. Die kunnen je laten lachen op momenten dat je helemaal niet wilt lachen. Onder andere. Och, die vrouwen hebben zoveel macht. Tot het irritante toe.

We hadden een heerlijke middag in dat stomme bos

Ze wilde niet alwéér naar het bos. In werkelijkheid had ze er de balen van dat een vriendinnetje waar ze semi mee af had gesproken, niet op kwam dagen. Ze had haar zinnen daarop gezet en daarom was nu alles stom. Mijn onderbuikgevoel vertelde me dat dit vriendinnetje verstek zou laten gaan en dat mijn meisje daar dan tevergeefs op zou zitten wachten. Ik hield het voor mezelf, want ik wist dat ze dit niet wilde horen en ik wist hoe niet te verteren het is als mijn gelijk zou blijken. Zoals het uiteraard ook gebeurde, zo zou later blijken. Ik wist wel dat ze zou ontdooien zodra we in dat stomme bos aan zouden komen. Zij zou als eerste in de hoogste boom klimmen. En zo geschiedde het uiteraard ook. We hadden een heerlijke middag in dat stomme bos. Alwéér!

Het lijkt af en toe wel een reis door de tijd

Wat is dat moederschap af en toe toch zowel betoverend als eng. Hoe vaak ik mezelf niet dezelfde dingen hoor roepen als mijn ouders vroeger deden. Net zo vaak hoor ik mijn kinderen reageren zoals ik vroeger ook reageerde. Het lijkt af en toe wel een reis door de tijd. Alleen nu sta ik aan de andere kant. Mijn kinderen voeren me vaak weer terug naar dat kind in mij, die houden dat kind in mij nog heel levendig. En hier en daar krijg ik een knipoog van mijn moeder. Bijzonder hoe alles met- en in elkaar is verstrengeld.

Meer blogs van Judith: