Kinderangsten, hoe ga je ermee om?

'Mam! Er zit een monster onder mijn bed!' Of: 'Mama, ik kan niet slapen, het is zo donker...' Herkenbaar? Of dat ze heel snel achter je kruipen bij een tegemoetkomende hond. Niet van de glijbaan durven, bang voor water, angst voor harde geluiden; noem ze maar op. Allemaal vaak of minder voorkomende kinderangsten. Maar in hoeverre kun je die voorkomen, heb je er zelf invloed op en wat kun je eraan doen?

Jouw invloed op angsten van je kind

Tot in bepaalde mate hebben wij zelf invloed op het ontstaan van angsten. Wanneer wij zelf ergens bang voor zijn en die angst tonen in het bijzijn van het kind, is de kans groot dat hij diezelfde angst ook ontwikkelt. Hij leert immers van jou dat spinnen eng en gevaarlijk zijn. Ook wanneer je je angst probeert te verbergen, maar je nog wel bang voelt, zal hij dat in veel gevallen kunnen zien of aanvoelen. Het vergt veel moed, maar probeer je angst in het bijzijn van je kind opzij te zetten, wanneer je niet wilt dat je kind die angst ook ontwikkelt.

Ook wanneer je kind bijvoorbeeld op een klimrek probeert te klimmen en jij het doodeng vindt, omdat het best hoog is en angstvallig roept: 'Joris! Pas op! Doe je wel voorzichtig?!' en er op toesnelt. Je kind leert dan ten eerste dat het heel eng is en ten tweede dat jij hem eigenlijk niet vertrouwt. En natuurlijk mag je het eng vinden en hem beschermen, maar wat je beter kunt doen is er rustig heen lopen en iets zeggen als: 'Wauw, wat ben jij hoog zeg, wat knap dat je dat durft! Doe je wel voorzichtig?' Of, wanneer het daadwerkelijk gevaarlijk is, in de buurt blijven, maar wel rustig blijven en op rustige toon blijven praten wanneer het mis dreigt te gaan. En daarnaast je kind jouw vertrouwen te geven door hem juist te stimuleren door te gaan!

» Lees ook: van een onzeker naar een weerbaar kind

Angsten door fantasie

De angsten voor donker en voor monsters ontwikkelen ze in de meeste gevallen zelf, dit hoort bij de ontwikkeling van de fantasie en kinderangsten. Op zich niet om je druk over te maken, maar wel belangrijk om er op de juiste manier mee om te gaan. Wat belangrijk is, is dat je de angst erkent, er kort op ingaat en het vervolgens samen met hem probeert op te lossen. Erkennen is belangrijk, ook al weet je dat monsters niet bestaan. In zijn fantasie bestaan ze namelijk wel, het is zijn waarheid. Wanneer je dat ontkent, zal hij zich niet serieus genomen voelen en zal daarnaast zijn angst blijven bestaan. Beter kun je samen de monsters verjagen. In geval van angst voor het donker kun je een  klein lampje aanzetten. Ga ook weer niet teveel op de angst in, want dan kun je die juist verergeren.

Angsten door een gebeurtenis

Dan hebben we nog de angsten die zijn ontstaan door een bepaalde gebeurtenis. Angst voor water kan heel goed zijn ontstaan doordat je kind een per ongeluk kopje onder ging, als baby of op iets latere leeftijd. Of wanneer hij een andere situatie heeft meegemaakt, waarbij hij een angstig moment heeft beleefd en misschien in paniek is geraakt. In zo'n geval is het belangrijk hier heel rustig mee om te gaan en NOOIT aan te dringen. Probeer met heel kleine stapjes steeds een beetje verder te gaan en als het niet lukt, dan stop je en probeer je het de volgende keer weer.

Er zullen ook angsten zijn waarvoor je geen verklaring kunt vinden. Waarschijnlijk is die er wel ergens, maar is dat onbewust gebeurd of kun je je het simpelweg niet meer herinneren. En tot slot kan een kind ook zelf een angst ontwikkelen, bijvoorbeeld doordat zijn fantasie ergens mee op de loop gaat of omdat het simpelweg een erg gevoelig en voorzichtig kind is. Want het heeft ook zeker te maken met de persoonlijkheid van je kind. Je kunt zelf twee heel verschillende kinderen hebben, waarbij de één veel meer risico's durft te nemen dan de ander, terwijl je ze toch vrijwel hetzelfde hebt opgevoed. 

En dus...

In het kort is het dus in het geval van angsten bij kinderen altijd belangrijk ze te erkennen, er kort op in te gaan en er samen wat aan proberen te doen. Daarnaast is het belangrijk je eigen angsten zoveel mogelijk verborgen te houden voor je kind voor zover dat lukt en er het liefst ook wat aan te doen. Reageer altijd rustig op situaties waarbij geen direct gevaar dreigt.

» Lees meer: blogs over opvoeding